Phương pháp 5 WHYs được phát triển ban đầu bởi Sakichi Toyoda, người sáng lập của Tập đoàn Toyota Industries. Đại thể của phương pháp này, khi bạn đặt câu hỏi Tại Sao (WHY) 5 lần bản chất của vấn đề và các giải pháp tiềm năng của nó trở nên rõ ràng hơn.
Những lý do chính mà người ta thường áp dụng phương pháp này:
– Giúp xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề
– Hiểu cách một quy trình có thể gây ra một chuỗi vấn đề
– Xác định mối quan hệ giữa các nguyên nhân gốc rễ khác nhau
– Hiệu quả cao mà không cần kỹ thuật đánh giá phức tạp
Bản thân mình cũng áp dụng phương pháp 5WHYs nhiều năm nay, nhưng trong 1 năm trở lại đây, mình luôn có gắng đặt câu hỏi WHY đầu tiên trong 5 WHYs: “Tại sao tôi lại để vấn đề này xảy ra?”
Vì theo bản thân mình, những chuyện xảy đến với chúng ta, thì ít nhiều gì chúng ta đều có trách nhiệm đã gây ra chúng. Dù chỉ là 1% thì vẫn là vấn đề do chúng ta tạo ra.
Dần dần mình tập được thói quen nhận trách nhiệm trước khi đổ lỗi .
Dù không phải trong tình huống nào mình cũng có thể biết đó là trách nhiệm của mình, vì con người không phải một cái máy, chúng ta bị chi phối bởi cảm xúc, đặc biệt là cảm xúc tiêu cực.
Nhưng biết sai để sửa còn hơn cả đời chìm đắm trong sai lầm của bản thân nhưng tư duy lại đổ lỗi cho người khác.
Vậy nên, trong 5 WHYs, câu đầu tiên của mình sẽ luôn là: Tại sao tôi lại để vấn đề này xảy ra?