Vì tính chất công việc, nên tôi có cơ hội làm việc với các doanh nghiệp ở nhiều cấp độ khác nhau. Từ những người kinh doanh nhỏ lẻ, các start-up mới bắt đầu, các start-up được định giá chục triệu USD, các doanh nghiệp đa quốc gia, các doanh nghiệp Vietnam với doanh thu hàng năm từ 10 – 1000 tỷ,…và cả những cá nhân kinh doanh với team nhỏ gọn nhưng doanh thu hàng triệu USD/năm.
Đó là một lợi thế và một điều may mắn, để tôi có những góc nhìn tổng quan về thị trường, về cơ cấu bộ máy doanh nghiệp, cách các doanh nghiệp đã hoạt động, tồn tại và phát triển.
Đặc điểm chung của phần lớn các doanh nghiệp tôi được tiếp xúc đó là: bản năng.
Phần lớn chúng ta khi bắt đầu kinh doanh, đều làm theo bản năng, làm theo những thứ chúng ta được đọc/học/nghe/thấy ở đâu đó. Thời gian đầu, việc đó không sai, vẫn giúp doanh nghiệp kiếm được tiền và phát triển. Nhưng trong những giai đoạn thị trường đang khó khăn, như giai đoạn này, thì những lỗ hổng trong bản năng xuất hiện ngày một rõ. Nó giống như một vết trầy xước trên da, nhỏ tí và không ảnh hưởng đến cơ thể. Nhưng lâu ngày, vết thương không được chăm sóc bắt đầu lan rộng ra, và nhiều vết như thế xuất hiện, khiến chúng ta không biết nên bắt đầu “vá” từ đâu.
Không thể trách các doanh nghiệp, khi thị trường lên là cơ hội kiếm tiền, và các bạn vẫn làm theo bản năng để kiếm doanh thu và lợi nhuận. Có người thì kịp nhìn lại vừa làm vừa vá, có người may mắn hơn khi được người khác (investors, mentors,…) chỉ cho và vá dùm. Không may mắn thì khi nhận ra, sẽ loay hoay không biết nên làm gì, không biết nên bắt đầu từ đâu. Khi áp lực dòng tiền, chi phí vẫn đang gia tăng.
Tôi sẽ không đưa ra một kết luận gì, chỉ để ngỏ vấn đề cho các bạn suy nghĩ. Vì tôi sẽ không thể đưa ra một giải pháp nào trọn vẹn và phù hợp cho tất cả. Nhưng tôi tin rằng, chịu khó nhìn lại “kiến thức nền tảng” sẽ biết nên bắt đầu “vá lỗi” ở đâu.
Chúc doanh nghiệp của các bạn và chính các bạn luôn tồn tại và phát triển bền vững.
